bati-an ko lang

nga kuno hay internal nga isyu hindi kinahanglan magpahilabut ang iban nga wara ti labut. internal bala rian kung ang epekto kang isyu nga ria duro na-apektuhan? mismo ang wara ti labut amo gid ang na-apektuhan. te paano mo mahambal nga internal lang ra?

ma-an lang gid a.

pamati kang kanta

ano gina-obra ko kadya? bag-o lang ko tapos kaun kang igma. atubang liwat sa computer hay may ginatapos ako nga mga obra. multi-tasking mode. ako lang dya isara sa opisina. mga pulo kami katawo rugya amo ra kis-a kagahud. amo man ra ang sangka rason nga nagbakal ako kang mp3 player para matabunan ko ang gahud. te sa kadya, nagapamati ako kang OKM kag ang limug ni dante beriong ang ginapamatian ko. pakot nyo gid kung ano nga kanta dya ginapamatian ko. mauli gid kuno tana sa antique. te amo man ra ang gina-pinsar kag ginabatyag ko. kada pamati ko sa kanta nga dya naga-dugang man ang hidlaw ko sa balay kag sa akun mga ginikanan kag mga kabugtuan, syempre imaw man ang akun mga prendz. wara pa dya man-an kung san-o ako kauli liwat gani samtang nagahulat, asta lang ako sa pagpamati kang OKM. makabulong man dya gawa kang kahidlaw...

amot kang japon

nag-amot ang mga japon para sa pagpatindug kang mga balay sa mga na-apektuhan kang bagyo nga frank. nabasahan ko dya sa blog ni ellen tordesillas. pero daw may istorya nga ginbawi kuno pagkatapos ginpanagtag? ukon pagkatapos kodakay? ay ano ra man? karuluuy lang gle to ang mga nag-handum nga may balay run daad e kung tuud gid man dya nga ginbawi. kabay lang nga wara ti lain nga matabo kag ang kuarta maagto gid sa natungdan nga dapat himoon. hay kung hindi dya magtupa sa mga natungdan madudla run lang ang iban nga gusto pa daad magbulig. amo ra nga mas mayad gid nga hindi pagtugro sa gobyerno opisyal ukon probinsyal ang kuarta ukon amot kungdi sa mga local nga organisasyon nga wara ti duro ek-ek, nga ang anda motibo lang gid amo ang makabulig sa anda isigkatawo kag mapamayad ang tanan.

Concert kag Fashion Show

"ANTIQUENO BULIG ANTIQUE" OKM Live Concert kag Patadyong Fashion Show

October 17, 2008
6:00 pm
Cuneta Astrodome

Tickets nga nagabili kang P50, P100, P200, P500, and P1000 puede mabakal sa venue sa adlaw kang concert ukon mag text kay Rex Excartin at (0927) 4520778.

Ang matipon nga kuarta para sa mga nabiktima kang bagyo nga Frank.

Kabay nga mga kasimanwa sa Metro Manila maka-lantaw kag magsuporta sa amo dya nga paragwaun.

(Impormasyon halin sa iririmaw tatun yahoogroup).

OKM concert sa Cuneta Astrodome, 17 Oct 08

Nabasahan ko kaina ang anawnsment sa multiply ni anne naig parte sa OKM concert sa Cuneta Astrodome sa 17 October 2008. Concert for a cause (para sa mga na-apektuhan kang bagyo nga Frank) dya nga may Patadyong fashion show. Na-mention man dya ni Ellen Tordesillas sa last paragraph kang ana nga blog entry sa kadya nga adlaw. Ang Antique provincial government amo ang nagapasimuno sa kadya nga event. Garing hay hindi bala takun ka tambong kadya unless nga may trip ako sa Manila sa amo dya nga adlaw. Basi pa lang ...

Dungug Kinaray-a meeting

Nabuhayan man ako ba ka post rugya sa kinaray-a blog ko. Ano hay nasakuan run gid ako sa akun obra, kag rugto man ako nagconcentrate sa iban ko nga blogs. Palihog lang bisita rugto kung wara pa kamo ka dalikyat. Agto lang sa OF SOARING & DREAMING blog kag sa CARNATION blog. Duro rugto mabasahan ninyo.

Kaina gle kang aga nag-yahoo conference ang Dungug Kinaray-a officers. Garing kami lang nga apat ang naka-attend, namely Emmy, Richie, Nang Cons kag yours truly. Wara ka attend si Acay Flores kag Linda (zeanra) hay hindi sanda available. Daw may clase si Acay Flores sa amo to nga oras. Gintextan ko si Anne pero wara man ka reply. Wara man kaattend si Shao kag si Manny. Pero eniwei, nagpadayon man kami ka istorya parte sa mga entries sa current nga contest, ang event sa Dec, ang terms kang partisipasyon/involvement kang kinaray-a.com kag paranubliun antique, kag duro man nga mga labay-labay ang amun gin-istoryahan.

Wara nalambutan istorya ang parte sa budget. Gani basi sa sunod nga semana, Sabado siguro, magset liwat ang Dungug presidente nga si Emmy kang meeting. Kabay nga duro ang mag-aratend kadya para mapaynalays run ang mga hirikuton para sa Dec.

Diin run ang bugas?

Amo ra ang pamangkot kang tanan. May nagtugro kang sinako ka bugas, gintugro sa nagapamuno sa probinsya, para sa mga naapektuhan kang baha kag bagyo. Ugaring hindi kuno nanda makita kung diin run to. Nabasahan ko sa email ang amo kadya nga balita, kag nakabaton man ako kang text message halin sa balay nga amo dya ang topiko sa DYKA. Ahay a, kanugon to kung wara nag-agto sa dapat agtunan. May sara man nagkuun nga i-verify kuno anay kung may rugyan gid man nga bugas nga gintugro. Te darwa ka bagay ra, kung natugro gid man tapos nadura (basi naanod (: ) ukon wara pa gid nagtupa sa probinsya ta. Mahulat na lang kita kang masunod nga balita. Kabay nga wara ti magutom sa paghulat.

Sangka sinulatan ni John Iremil

Ang nagsulat kang artikulo nga dya, si John Iremil Teodoro, sara sa mga nakabaton kang Bugal Kang Antique award kadya nga tuig 2008.

Ang Pagsulat sa Kinaray-a
Antiqueños Community Website - Province of Antique, Philippines - Tuesday, 06 May 2008

© Antiqueños Community Website - Province of Antique, Philippines

Binalaybay ni Consoling

Sa mga interesado, palihog lang bisita sa blog ni Consoling sa dya nga link: http://binalaybay.blogspot.com/

Kuun na sa ana nga blog nga inspirado tana nga magsulat sa mga binalaybay. Kabay nga ang maga basa kang mga binalaybay nga dya ma-inspirado man kag maka-bulig paminsar kung ano gid ang pangabuhi natun dya sa kalibutan!

Nakauli Gid Man - II

Aga pa kami kag nag-abot sa Iloilo. PAL ang sakyan namun, kag brubhay ang Air Phils nag abot man. Daw ikatlo run ako ka beses nga nag-gamit sa bag-o nga airport sa Iloilo. Impressive man hay daw wara run gawa ti naga girinutuk. Ang masadya lang hay sa darwa ka puerta nga ginbuksan para mag-gwa ang mga pasahero halin sa baggage claim, may specific gle nga gawang para sa kada airline. Abu daw amo pa lang takun kadya ka kita man? So rugto sa PAL nga gawang ga pila mga tawo hay na stuck-up tungud nga ang baggage slips sa bags ginapasanto pa sa claim stubs. Te grabe ang pila so nagsaylo kami nga iban rugto sa pihak nga gawang nga abre man pero wara pa ti may naga-usar. Abaw pag-abot namun rugto naghamabal ang guardia nga hindi kami puede rugto hay para lang sa Air Phils nga pasahero. Ano to kuno? Te nagbalik liwat kami to sa pihak nga pila. Maan lang. As usual ang Iloilo airport wara ti toilet paper. Bisan daad nagbutang sanda kang tissue paper nga baydan lang. Ahay a.

Pag-gwa namun rugto may nagahurulat ang mga tawo nga may dara nga plakards para sa mga sarakyan. Syempre pili namun ang van kang Suzy Stars. 50 pesos lang pa city. Pero kung taxi 350 pesos gid kuno. Mayad hay buta run ang van kami run lang ang ginahulat te nagsakay kami. Garing hay tama pa ka aga kag kinahanglan namun mag agi sa POEA kag OWWA sa city, rugto kami anay nagderecho sa SM City Traveller's Lounge. Kanami lang hay may amo kadya rugto. Ginbilin namun ang amun mga bagahe rugto for a fee lang. May bathroom man sanda nga puede magparigos or magpanibiin ang mga travellers. Mayad man at least wara kami nagbiringkit kang amun mga dara.

Nagtaxi kami paagto sa OWWA office. Kuun ko sa driver sa unahan lang kang Sarabia. Ha ha ha te mayad wara man gid nag change ka tama ang Iloilo kungdi tultulan ko pa. Sa Medicus Bldg. ang amon tuyo agtunan. Te aga pa kami wara pa ba abre ang opisina. Duro run man gawa ang gahurulat. Sa wakas nakasulud gid man kag nagbayad ako kang akun fees sa OWWA kag Philhealth. Garing hay kinahanglan ko mag-agto sa city mismo sa Delgado para sa POEA office sa Certificate of OE kag sa Philhealth office sa rapit sa Majestic para sa ID ko nga mag sanka tuig run wara ko pa nabuul. Kung andut abi tana nga wara run lang sa sangka lugar sanda nga tanan para di run duro libot-libot. Ginbilin ko lang si Key rugto sa OWWA kag nagpanaug ako para magbantay kang jeep paagto sa Delgado. Dali lang man ako rugto hay aga pa. Then nagbantay liwat ako jeep paagto sa central market kag sta teresita church para sa philhealth. Ginpanaw ko lang gamay hay wara man gaagi jeep derecho. Abu rugto ako medyo nabuhayan. Nagreklamo pa ang staff or head nanda nga dapat wara run ang rugto sa medicus dapat dyan run lang sa Philhealth main office ako mabayad para derecho run sa system nanda for updating. Ahay a. te sala ko bala ria? Wara gid e nanda na update ang info ko esp sa dependents ko. Blanko. Anhun ko ra bay? Amo gani ra nagbuul ako para ang parents ko ka avail just in case. Te pangamuyo ko lang nga hindi nanda magamit kag kabay nga in good health sanda pirme.

Natapos gid man nabuul ko ID ko. Pagbalik ko to sa OWWA te rugto pa man si Key ha ha ha. Kuun na gani nga kadali lang kuno ako. Agto kami sunod sa SM City ahay te standby kami hay wara pa nag-abre. Nag-imaw man kami to sa mga crowd magtindug kag maghulat. Magbantay sa mga empleyado nga nagadarali magsulud basi late sanda run sa anda nga time. Pagsulud namun dayun kami agto sa foodcenter para magkaun. Grabe man kamahal kang pagkaun ba. Nagbatchoy gid ako kag puto pero daw hindi namit. Gadali na kami mag-uli sa San Jose. Pagkatapos namun buul kang bagahe sa Traveller's Lounge, ang guard ginbuligan na kami tawag ka taxi. Syempre expect man kang tip. Sa wakas naka abot kami sa terminal kang Suzy Stars kag may van nga ready to go run.

No choice kami te daw pugul-pugul ang van maan lang. Agwanta liwat kami ang amun mga tuhod kag likod magsarakit liwat dya.

Nakauli gid man-I

Hayyy naka-uli gid man ako sa Antique ... kang 30 March nag-byahe kami halin sa Bangkok pa Manila kag rugto kami hasta 3 April. May mga meetings ako para sa akun project sa urban environmental management. Nag-agto kami kang mga kaimaw ko sa project sa Local Government Academy, UP Baguio College of Arts and Communications, Solid Waste Association of the Philippines, kag sa Senate Office kung sa diin may meeting man kami kay Senator Loren Legarda. Nami man ang resulta kang amon mga meetings kag pagbalik ko sa opisina sa mid-April patay obra ako kang report hay wara ko naobra gid sa akun pagbakasyon. Rugto kami nag-stay sa Astoria Plaza Suites sa Ortigas. Ikarwa ko run nga pag-stay rugto hay nanamian man ako kag within man sa akun travel budget.

Sa apat ka adlaw rugto sa Manila, naka-agto kag naka-lagaw kami sa Robinson Galleria, Market! Market!, Serendra kag The Podium. Ang agto namun rugto para lang magkaun, kag sa gabii lang hay sa adlawon kag hapon tama man kainit. Pagsaka namun sa Baguio amo to naga-uran-uran kag tama karamig rugto. Ang Chowking gle nagfigure gid sa amun itinerary hay rugto man kami nag-pamahaw, igma, kag yapon sa amun mga byahe, hay bisan diin lang man makita mo ang CK, ilabi na sa pagbyahe pa-Baguio.

Nagkitaay kami kang magurang ko kag mga bata na rugto sa Baguio, tama lang gani ka dali hay tutal makitaay man kami sa Antique sa sunod nga semana. Kag ang libayun ko man kag mga bata na sa Manila, manug-graduate sa HS kag manug-17th birthday man kang hinablos ko sa April te dara run blow-out sa sangka Italian resto sa The Podium.

Kang 3 April nag-lupad kami ni Kiko pa Iloilo kag nagtumbo-tumbo liwat sa van paagto sa Antique. Pagapadayunon ko lang dya.

Binirayan Foundation, Inc.

Amo dya ang bag-o nga site kang Binirayan Foundation, Inc. (BFI), sangka cultural NGO nga amo ang naga-preparar kag naga-obra gid para mahiwat ang Binirayan Festival kada tuig sa probinsya kang Antique, kag ang iban pa nga mga hirikuton parte sa atun kultura kag arte sa probinsya. Ang mga myembro kang BFI amo ang mga local government units kag iban pa nga mga grupo, asosasyon, eskuelahan, pati ang sa pribado nga sektor sa probinsya nga ang anda nga interes parte sa pagtib-ong kang kultura kag arte sa Antique.

Nami dya nga hirikuton nga 'unique' kag bilang modelo kung sa diin ang gobyerno naga-obra kaimaw kang mga sibik, pribado kag iban pa nga mga grupo agud mapadayon ang atun kinaugali nga kultura, historya, kag iban pa nga mga hirikuton parte kadya.

Designed by: goFridy Solutions
Powered by: Kinaray-a.com, Inc.

Te makauli gid

Pira run lang ka adlaw makauli man gid man kami sa Antique. Salamat sa Diyos nga gintugutan na man nga mag-amo kadya ang sked namun. Yehey, bisan darwa lang ka semana, bastante run dya. Excited na ako gani.

Mauli daad

Nagapamati ako kang kanta ni Dante Beriong nga, "Mauli gid ako sa Antique".... kuun na nga ang Antique banwa nga matawhay, kag nahidlaw run tana kay tatay na kag nanay. Kag duro pa gid nga mga manami nga parte sa Antique ang ginkanta na. Ang mga tinaga nga dya parehas man kang ginapinsar kang halos tanan nga nagapalangga sa Antique. Bisan pa gani ang bukut taga atun pagnaka-agto run rugto parehas man karia ang ana baratyagun. Pero may mga kilala ako nga ginsikway run nanda ang probinsya natun. Bisan taga rugto sanda, pero daw tama gid kanubu ang pagturuk nanda. Amo ria nga wara run gid sanda naga-uli rugto hay ginakahuya gid nanda ang atun probinsya. Ang akun tana nga pinsar karia nga naga-pangabuhi sanda suno sa kinaragto, nga wara gid nanda ginabuksan ang paminsarun nanda nga bisan ano nga butang may pagbag-o. Ang anda lang panuruk wara nagbag-o. Abi lang nanda nga wara ti mayad gid nga mag-gwa sa taga-Antique kag sanda lang ang mayad. Ahay karuluuy man sanda kung asta pagmal-am nanda amo man dya gihapon anda nga paminsar. Hindi nanda ma-eksperyensyahan ang kanami kang atun probinsya, lipatan ta lang anay ang politiko. Amo ra nga kada may bakasyon nga lawig pirme takun ga handum mag-uli daad. Mauli hay nahidlaw. Hay kanami kang atun probinsya. Bisan budlay ang byahe pero pag-abot rugto mabatyagan gid nga may pulos man ang pangabudlay sa pagbyahe!

Kitaay lang ta rugto!

Dali run lang

Marso run. Sa sunod nga bulan, Abril, duro bakasyon. Mga pira gawa ka adlaw hay may Songkran rugya sa Thailand. Tatlo ka adlaw halin Lunes hasta Myerkoles. Dugang ang Sabado kag Domingo antes karia, tapos puede man mag-leave sa Huwebes kag Byernes. May Sabado kag Domingo pa gid pagkatapos. Te pira run to ka adlaw? Mga siyam ka adlaw. Puede ayhan kauli sa Pilipinas kag Antique? Isipun ko anay ang akun puede ma leave nga mga inadlaw. Daw mas nami kung malawig-lawig gawa ba daad. Pagkatapos kwentahun kung pira ang magasto kung darwa kami mapanaw, kag ang pang-eroplano halin sa Bangkok paagto sa Manila. Kag halin sa Manila paagto sa San Jose, Antique, pinsarun pa gid kung paano. Mas gusto namun eroplano man gihapon hay daw hindi kasarang amun lawas sa barko ukon sa RoRo nga ginatawag. Pero nami man dya daad hay sadya kung magRoRo. Man-an lang dya. Dumduman ko kang sarang tuig nag-agto kami sa sangka restaurant sa babaw kang gamay nga bukid. Nagtuklad kami. Amo dya makita halin sa cottage sa babaw.

Ayawan man kami ka tuklad. Mayad lang wara nagtawas ang mga ginikanan ko hay hindi gid to nanda masarangan magsaka rugto. Kami gani daw harus run lang mong. Mayad tana ang mga hinablos ko nga gagmay pa hay dalagan sanda pasaka-panaug daw sa wara lang kananda. Daw maima lang ta kis-a maglantaw kang mga bata nga naga-siripal nga wara gid may ginapinsar kungdi ang 'kadya' lang.

May sara pa gid!

Hay naku! Duro gid buang dya sa kalibutan, ilabi run gid kung kuarta ang paga-istoryahan. Parehas kang sangka bayi nga ambay duro guro karia sakit lawas na nga kung andut ka simple nga butang hindi na matugro hay duro pa istorya. Dapat intindihun na nga naga-obra kita sa sulud kang sangka sistema nga dapat sundun. Kung hindi pagsundun ang sistema kag gusto pa nga mahimo ang gusto na himuon te budlay ria nga sitwasyon. Parehas bala sa pag-pa-gwa kang kuarta. Alang-alang man timo magtugro lang kang kuarta nga wala-tuo nga wara ti ebidensya nga kung para sa ano dya ukon kung sa diin gingasto. Hay sa urihi kami man karia ang pamangkuton kung andut wara ebidensya, basi ma-akusar pa tamun subun kang pangdaya kag kung ano run lang nga mga iregularidad. Ay abaw, nag-ugut tana ang bayi nga dya hay sagi namun pangayuan kang mga dokumento. Te amo ra mong ang kinahanglan. Tak-an run ko sa mga amo kadya nga mga tawo nga nami-nami lang ang iwul-iwul na kung may pangayuun tapos kung sanda run gani pangayuan ebidensya nagawarus sanda haw? Ugali gid dya ayhan kang mga tawo nga amo kadya? Hamak timo hay ginapangayuan masabat tana nga “hindi run lang pagpadara ang nabilin nga kuarta.” Ay maan, natabo run man dya kato nga ginbawi ang kung ano man to nga ginarequest nanda. Ginabuligan run gani sanda kung paano ma-solbar ang sitwasyon, te maisul sanda. Ano tana dya nga ugali man? Daw bata tiki tana dya nga pang-ugali. Amo ra hay panurukan na lang kanamun guro nga puede na lang masipa-sipa kag manusnos-nusnos sa salug. Kami tana nagapa-diplomasya pa kananda hay parte dya sa relasyon kang amun gina-obrahan. Pero ana tana gina-personal na. Abi na guro karia mong nga madura kami sa kalibutan kung tratuhon na kami nga amo kadya. Ahay lang makadlaw lang ko kana. Wara gani tamun nagkakilalahay karia daw si sin-o sin-o gid kung magtrato kanakun ba. Kanugon lang ang respeto nga gintugro ko kana bisan duro run nga pang-insulto ginhimo na halin pa kang una kang pag-umpisa kang proyekto na kanamun. Tungud lang nga dapat propesyonalan lang ang tanan. Ahay lang gid…ang pangabuhi nga dapat hulas lang daad ginapabudlay pa kang iban. Pira gid ra tana haw magpadara kang dokumento nga ginapangayo? Budlay gid haw? Ginabuligan run gani kung paano nanda himuon sanda pa hindi. Te maano kami bay?

Istorya ni Nene

Hapon run kang nag-abot si Nanay halin sa obra na sa banwa. Nagutom run gani ako kag ang akun libayun nga si Ontoy, ka-sagi hulat kana tungud wara run kami ti bugas kag darapliun sa panyapun. Mayad run lang hay nakabakal tana kang amun karan-un. Ginbuligan ko si Nanay
tig-ang kang darwa ka leche nga bugas nga hasta run dya sa amun pamahaw kag igma sa rum-an. Ang darwa ka bilog nga hawol-hawol ginbuug ko sa baga nga halin sa pagtig-ang. Gintago ko ang tatlo pa kabilog para sa sunod nga adlaw. May sinamak pa man kami nga gamay para sawsawan kag padugang gana. Ugaring hay bisan ganahan pa ako magkaun wara ruman ti kan-un pa tungud nga gin-tago para sa pamahaw kag igma sa rum-an. Amo dya ang amun pangabuhi nga akun madumduman halin pa kang ginbaya-an kami ni Tatay. Si Nanay naga-panglaba kag naga-pamalantsa sa balay kang sangka negosyante sa banwa. Kung kaisa, ginatugruan man nanda kami kang mga delata nga sardinas kag iban pa nga mga pagkaun. Maalwan man ang pamilya kang amo ni Nanay. Gani nga bisan kung kaisa naga-pamangkutanon ako kung andut tama gid kalisud ang amon kabuhi, ginapinsar ko run lang ang mga mayad nga butang nga naga-abot kanamun, bisan gamay lang pero nagatugro kanakun kang paglaum sa kabuhi. Nga sa tunga kang tanan nga pangabudlay, may ma-abot man nga kahilway. Mapadayun ako nga mag-tuun kang mayad kag tutum agud nga makatapos kag makakita kang manami nga obra. Kag makabulig ako kay Nanay kag sa akun libayun. Kung kis-a nagahibi ako nga makita ko si Nanay nga daw nagmal-am run gid ang ana nga hitsura. Ayhan duro ang ana problema ugaring wara na gina-sugid kanamun. May kaugut ako sa akun Tatay nga tama ka talawit. Gintalikdan na ang kabudlay kag nagsunod sa pangalipay nga panglawasnun lamang. Wara ti may matabo sa akun kabuhi kung ang kaugut sa tatay ko ang akun atupagun. Bata pa ako kag may damgo man ako nga dapat agumun. May tatay ukon wara, lab-utun ko ang akun damgo. Para kay Nanay, kay Ontoy, kag kanakun.

(Ang dya nga sinulatan gin-bugna lamang kang akun imahinasyon).

abaw maan lang gid

asta kadya naga-hugut pa ang dughan kag ulo ko sa tawo nga mal-am kag kalbo rugya sa gina-obrahan ko. daw si sin-o sin-o gid tana ba. may deber magkara kanakun nga wara gani na naintindihan kung ano to? ay naano tana man? ngek ngek na e. naga-ugut ako kadya daw ma-uli ko kag magturog a. garing duro pa obrahun ko. ay maan lang gid. abi ko pa mayad dya nga tawo bisan nga kang una pa duro run nabatian ko nga daw kalain kuno ang ugali. ay gale timo sakto gid man kuun nanda. te dudla run ko grabe pamayad-mayad pa ko amo ra guro abi na wara ako ti 'sungay' ti man. te kadya lantawun na e. bisan mal-am pa tana kag taas posisyon na rugya, pero bukut ko tana ti bossabos rugya. lantawun ta lang. wara dya mong si bossing garing hay basi maghibi lang ko kung istorya ko pa dya. tyempuhan ko lang. pa-propesyonal lang ta daad garing hay may katapusan man ang pagkapropesyonal ta kung gina-lampaso run kita.